Αυτό το βιβλίο έχει σκοπό να μιλήσει στον κόσμο για την Ιερά Μονή των Στροφάδων και να εντείνει το ενδιαφέρον για τη διάσωσή της.
Ανακοινώθηκαν στις 23 Μαρτίου 2021, στη διαδικτυακή Πανηγυρική Συνεδρία της Ακαδημίας Αθηνών, οι εγκριθείσες από την Ολομέλεια της Ακαδημίας Αθηνών προτάσεις ακαδημαϊκών για βράβευση του έτους 2020.
Βραβείο της Ακαδημίας, άνευ αντιστοίχου προκηρύξεως, απέσπασε το βιβλίο “Ο τελευταίος μοναχός των Στροφάδων. Αναφορά από ένα άγνωστο νησί του Ιονίου” (Εκδόσεις Πατάκη, 2020) του Robert A. McCabe και της Κατερίνας Λυμπεροπούλου.
Οι συγγραφείς δήλωσαν για τη βράβευσή τους αυτή:
Πολλές προσωπικότητες και φορείς προσέφεραν τη γνώση και τις ικανότητές τους σ’ αυτό το έργο. Εκ μέρους κάθε μέλους της ομάδας θα θέλαμε να εκφράσουμε τη βαθιά μας ευγνωμοσύνη στην Ακαδημία Αθηνών γι’ αυτή την εξαιρετική τιμή. Ελπίζουμε να είναι καταλυτική για την αποκατάσταση του μοναστηριού και για την περαιτέρω αναγνώριση της σημασίας και της γοητείας αυτής της κουκκίδας του ελληνικού εδάφους
Στο Μουσείο Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού (Μάιος-Σεπτέμβριος 2020) πραγματοποιήθηκε έκθεση με το υλικό του βιβλίου. Μπορείς να επισκεφθείς ψηφιακά την έκθεση εδώ.
Σύνοψη του βιβλίου
Σε μια από τις πιο απομακρυσμένες γωνιές των ελληνικών θαλασσών βρίσκεται το μικροσκοπικό νησί Σταμφάνη, που μαζί με τη νησίδα Άρπυια σχηματίζει το σύμπλεγμα των Στροφάδων.
Είναι ένα νησάκι με έκταση 1,5 τετρ. χλμ. περίπου, 27 μίλια νοτίως της Ζακύνθου. Παρότι άγνωστο στους περισσότερους Έλληνες, φιλοξενεί ένα μοναδικό μνημείο, ένα οχυρωμένο μοναστηριακό συγκρότημα με εκκλησία που έχει τις ρίζες του στον 13ο αιώνα. Το μοναστήρι υπέστη σοβαρές ζημιές στον σεισμό του 1997 και σήμερα στέκει εγκαταλειμμένο. Ο τελευταίος μοναχός πέθανε το 2017, μετά από 38 χρόνια αφοσίωσης και σχεδόν απομόνωσης. Το ακρωτηριασμένο «κουκούλι» του καστρομονάστηρου το επιτηρεί πια μόνο ένας επιστάτης.
Αυτό το βιβλίο έχει σκοπό να μιλήσει στον κόσμο για την Ιερά Μονή των Στροφάδων και να εντείνει το ενδιαφέρον για τη διάσωσή της. Στον πυρήνα του είναι τα λόγια του ίδιου του τελευταίου μοναχού της, του πατέρα Γρηγόρη, ο οποίος «ξεναγεί» τον αναγνώστη σ’ αυτό το ιστορικό μοναστήρι – στα παρεκκλήσια του, στην Τραπεζαρία, στους μύλους, στους φούρνους και στις κατοικίες – αλλά και στις φυσικές ομορφιές του νησιού όπως απεικονίζονται στις υπέροχες φωτογραφίες του Robert McCabe. Οι μαρτυρίες του καραβοκύρη που πήγαινε προμήθειες στον πατέρα Γρηγόρη, καθώς και του τελευταίου φαροφύλακα που κάποτε ήταν ο μόνος σύντροφός του στο νησί, «ντύνουν» με λόγο τις φωτογραφίες αυτές – όπως και τα κείμενα για την ιστορία, τη γεωλογία, το φυσικό περιβάλλον, την αρχιτεκτονική των Στροφάδων, αλλά και τα σχέδια που παρουσιάζουν τις φάσεις κατασκευής του μοναστηριού.
Οι Στροφάδες θα αποτυπωθούν για πάντα στη μνήμη όποιου διαβάσει το βιβλίο και κανείς δεν θα μείνει ασυγκίνητος από το ιστορικό καστρομονάστηρό τους.
*Αναδημοσίευση Δελτίου Τύπου. Η κεντρική φωτογραφία είναι από το εξώφυλλο του βιβλίου.